سید رسول موسوی، سفیر پیشین ایران در تاجیکستان و فنلاند: امنیت افغانستان در گرو همکاری‌های منطقه‌ای است

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، سید رسول موسوی، سفیر پیشین ایران در تاجیکستان و فنلاند در بخش دوم از دومین نشست هم‌اندیشی اندیشمندان ایران، افغانستان و روسیه با عنوان بررسی راهکارهای تقویت امنیت منطقه‌ای گفت: ابتدا باید وضع موجود و شرایط افغانستان را مورد تحلیل قرار داد. بیش از سه سال از حکومتداری طالبان در این کشور می‌گذرد و این گروه بر سراسر کشور سیطره داشته و در برقراری امنیت نسبتا موفق بوده و با ممنوعیت کشت خشخاش در مبارزه با مواد مخدر سنتی هم موفقیت نسبی داشت اما جایگزینی آن با تولید قاچاق مواد مخدر صنعتی شرایط جدیدی را ایجاد کرده است.

سفیر پیشین ایران در تاجیکستان خاطرنشان کرد: طالبان تمام صحبت‌های دوران مذاکرات در مورد حکومت فراگیر و مشارکت سایر اقوام در حکومت، تحصیل دختران و حقوق زنان و دیگر موضوعات را فراموش کرده و به دوران حکومتداری اول خود بازگشته و در حال حاضر انحصار حکومت و حکمرانی بر اساس فقه حنفی با قرائت خاص و اتکا بر قومیت پشتون است.

موسوی با اشاره به عدم اجماع روشن در سطح بین‌المللی و منطقه درباره چگونگی کار با طالبان، گفت: همزمان با سفرهای وزرای تحریم شده طالبان به خارج از افغانستان و خارج سازی طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی در قزاقستان و قرقیزستان، شورای امنیت حضور داعش، القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان را تائید کرده، سازمان ملل در خصوص نقض سیستماتیک حقوق بشر (جنایت علیه بشریت) در این کشور هشدار داده و دادستان دادگاه کیفری بین‌المللی درخواست دستگیری رهبر و قاضی القضات طالبان را داده است.

وی فجایع طبیعی (سیل سنگین اردیبهشت ماه ۲۲۵ کشته تخریب ۲۸۰۰ خانه)، بحران مهاجرین بازگشت داده شده به کشور و تشدید وخامت امنیت غذایی را از مهمترین چالش‌های داخل افغانستان برشمرد.

افزایش امنیت در منطقه رابطه مستقیمی با افزایش ثبات و امنیت در افغانستان دارد و ثبات افغانستان در گرو افزایش همبستگی اجتماعی، مشارکت اقوام و اقشار مختلف این کشور در حکمرانی به شکلی که خود را شریک در اداره کشور احساس کنند؛ است.سفیر پیشین ایران در فلاند در بخش دیگری از سخنان خود به ارزیابی آینده طالبان به سه سناریو پرداخت و گفت: احتمال نخست تثبیت و ادامه وضع موجود است. احتمال تغییر در شیوه حکمرانی طالبان (تغییر رفتار – حکومت مشارکتی – حکومت فراگیر) خواهد بود و احتمال سوم تغییر رژیم سیاسی (شورش- جنگ داخلی – مداخله خارجی) در افغانستان است.

موسوی در پاسخ به این پرسش که امنیت منطقه در کدامیک از سناریوهای فوق بیشتر تامین می‌شود، گفت: در سناریوی اول احتمال شناسایی طالبان خیلی ضعیف است در نتیجه بی‌ثباتی افغانستان هم به جهت بین‌المللی هم به جهت داخلی (مسائل گروه‌های قومی – زنان – تحصیل دختران و غیره) ادامه می‌یابد. نگرانی کشورهای منطقه از حضور نیروهای تروریستی در افغانستان باعث ادامه عدم همکاری‌های جامع منطقه‌ای می‌شود.

وی سناریوی سوم یعنی شورش یا جنگ داخلی و یا مداخله خارجی را بدترین سناریو برای مردم افغانستان و منطقه دانست و توضیح داد: کشورهای منطقه منافعی در در جنگ داخلی افغانستان ندارند و بی‌ثباتی افغانستان را موجب ناامنی در منطقه و افزایش تهدید تروریسم می‌دانند.

تحلیلگر مسائل منطقه ادامه داد: سناریوی دوم یعنی تغییر در شیوه حکمرانی به هر میزان و شرایطی که اوضاع داخلی افغانستان اجازه دهد مطلوب کشورهای منطقه بوده و در این حالت امنیت و همکاری و همگرایی در منطقه افزایش می‌یابد. به هر میزان که طالبان بتواند سایراقوام را در حکمرانی شریک سازد و شرایطی را آماده سازد که اقشار مختلف مردم افغانستان همبستگی بیشتری با حکومت احساس کنند ثبات جامعه افغانستان بیشتر می شود و همبستگی اجتماعی داخلی افغانستان موجب افزایش امنیت در مرزهای افغانستان با همسایگان می شود.

موسوی در جمع بندی سخنان خود گفت: افزایش امنیت در منطقه رابطه مستقیمی با افزایش ثبات و امنیت در افغانستان دارد و ثبات افغانستان در گرو افزایش همبستگی اجتماعی، مشارکت اقوام و اقشار مختلف این کشور در حکمرانی به شکلی که خود را شریک در اداره کشور احساس کنند؛ است. امنیت افغانستان در گرو همکاری‌های منطقه‌ای است و همکاری‌های منطقه‌ای با افغانستانی بیشتر ممکن می شود که مورد شناسایی بین‌المللی قرار گرفته و تهدیدی از جانب کابل احساس ننمایند. ثبات داخلی افغانستان و امنیت منطقه ای لازم و ملزوم هم هستند.

به گزارش ایرنا دومین نشست هم اندیشی اندیشمندان ایران، افغانستان و روسیه با عنوان «چشم‌انداز امنیت منطقه‌ای» بعد از ظهر با همت انجمن علمی مطالعات صلح ایران، مرکز مطالعات علمی-تحلیلی آکادمی علوم روسیه و موسسه تحقیقات صلح و توسعه کابل امروز (یکشنبه ۲۷ بهمن‌ماه) در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.